30 sep 2023 11:17

Met de nachttrein op vakantie. Steeds meer mensen proberen het. Karolien van Wijk is inmiddels een trouwe gebruiker. Want, zo betoogt ze in deze column, comfortabel of niet: de romantiek en het avontuur van de nachttrein leveren onvergetelijke herinneringen op.

Column door Karolien van Wijk

Milieumoraalridder?

Als ik vertel wat onze komende vakantiebestemming is, krijg ik soms de vraag met welke maatschappij we vliegen. We gaan niet met het vliegtuig. Echt niet? Nee, echt niet. Al jaren niet meer. In plaats daarvan pakken we de trein, nachttrein, bus, veerboot of fiets. Vliegen bleek, in elk geval binnen Europa, nergens voor nodig.

Nu komt het moment in het gesprek waarop ik moet uitkijken dat ik niet de milieumoraalridder uithang, want zelf niet vliegen impliceert dat je een mening hebt over mensen die dat wel doen. Vliegen is belastingvrij herrie maken boven mijn achtertuin en het klimaat naar de vaantjes helpen, maar dat zeg ik er maar niet bij. Ik gun iedereen een fijne vakantie. Dus babbel ik wat over alle prachtige treinreizen van de afgelopen jaren, want die zijn er genoeg, met als toppunt de nachttrein.

Goed kroegverhaal

Nachttreinen hebben alles; reizen terwijl je in je bedje wegsoest, wakker worden op een nieuwe plek, romantiek en avontuur op rails. Ervaren nachttreinreizigers weten ook dat dit vaak gepaard gaat met keiharde, krappe bedjes, hoogbejaarde rijtuigen, onwillige airco’s en slordig rangeerwerk als je eindelijk slaapt.

Nee, comfortabel zijn nachttreinen doorgaans niet, maar is vliegen dat wel? Vliegtuigen vertrekken bij voorkeur om 4:15 uur, voorafgaand wordt tot ver achter de bilnaad gecontroleerd, waarna de versufte reiziger uren vertoeft in een stoel die voor een 8-jarige lijkt te zijn ontworpen. Nachttreinbedden zijn ook krap, maar daar kan ik uitgestrekt in liggen, en ik mag zoveel bagage meenemen als ik zelf wil. Dat je in een nachttrein gemiddeld evenveel slaapt als een jonge ouder met een babytweeling is niet erg, dat haal je in tegenstelling tot voornoemde ouder de volgende nacht wel in. Een nacht in een ijzig ligrijtuig onder een fleecedekentje op servetformaat wordt bovendien een goed kroegverhaal.

Finse nachttrein

Toch kan een beetje extra comfort in een nachttrein geen kwaad, maar daarvoor moeten partijen als de ÖBB hun nieuwe nachttreinmaterieel geleverd krijgen. Tot die tijd moet ik het doen met de herinnering aan de nachttreinrit tussen Rovaniemi en Helsinki: zachte, schone bedjes, een usb-poort om de telefoon op te laden en als toppunt van luxe een rekje om mijn bril veilig naast mijn slapende hoofd mee te laten reizen. Zo wordt de nachttrein pas echt een luxe en avontuurlijk antwoord op het vliegtuig, een plek waar je glimlachend aan de rijen op Schiphol denkt voordat je in een diepe slaap valt.

Foto: de moderne en comfortabele slaaprijtuigen van de Finse spoorwegen. (c) VR